द्वन्द्वपीडितको रुवाईले बनायो भावुक

दमौली, १७ जेठ
राईपुरकी अनिता पोख्रेलले सोचेकी पनि रहिनछिन माओवादी द्वन्द्वताका त्यति सम्मको दर्दनाक अवस्था भएको होला भन्नेमा । द्वन्द्वको पीडा झल्काउने दृष्य हेरेकी उनी भावुक भएर हलबाट बाहिरिएकी थिईन ।
मैले त सोचेकी पनि थिइन यति सम्मको अवस्था भएको होला भन्नेमा दमौलीस्थित परासर कलेजमा स्नातक अध्ययनरत पोख्रेलले भनिन द्वन्द्वपीडित परिवारलाई सरकारले बेवास्ता गरेको रहेछ भन्ने बल्ल थाहा पाए उनीहरुका पीडा सुन्दा मेरा त आशँ नै आए ।
द्वन्द्वको मुल जरोको रुपमा रहेको माओवादीले सरकारमा बसेको अवस्थामा पनि पीडितलाई कुनै राहत दिएको रहेनछु उनले भनिन ुजसलाई पर् यो त्यसलाई मात्र थाहा हुँदो रहेछ अरुले त सान्त्वना दिने मात्र हो ।ु
पोख्रेलकी सहपाठि शुशिला सिग्देलको पनि भनाई उस्तै छ । मैले त बेपत्ताका आफन्तको अवस्था सुनेकी र देखेकी पनि थिईन बल्ल थाहा पाए दर्दंनाक अवस्था रहेछु सिग्देलले भनिन् संचार माध्यमबाट पढेको र सुनेकी थिए वास्तविकता बल्ल देखियो ।
उनले राजनीतिक दलहरुलाई सहमति गरेर अघि बढ्न आग्रह समेत गरिन । माओवादीलाई जसरी हुन्छ मिलाएर लैजानुपर्छ नत्र पुरानै अवस्था आउन सक्छु सिग्देलले भनिन कुनै पनि हालतमा देशमा अव द्वन्द्व नहोस अब कसैले यस्तो पीडा भोग्न नपरोस।
माओवादी जनयुद्धताका खिचिएका तस्बिरको संगालो लडाँईमा जनता सम्बन्धि फोटो प्रदर्शनी यात्रामा आधारित द्वन्द्वपीडित परिवारको कथा समेटिएको डकुमेन्ट्री युद्धचित्रु हेरेका अधिकांश दर्शकको एकै खाले पीडा झल्काउने भनाई थियो ।
पत्रकार कुन्द दीक्षितको चित्रपुस्तकमा आधारित उक्त डकुमेन्ट्रीको प्रेम विक र केसाङ छेतेनले निर्देशन गरेका छन् । ६ वटा द्वन्द्वपीडित परिवारको कथा समेटिएको उक्त प्रदर्शनी हेटौडाबाट चैत २९ गते सुरु भएको थियो । नेपालयको सहयोग र पत्रकार महासंघको आयोजनामा भएको प्रदर्शनी दमौलीको २६ औं हो । देशका ३१ ठाउँमा प्रदर्शन गरी असार ६ काठमाडौंमा पुगेपछि यात्रा टुंगिनेछ । प्रदर्शनीको हालसम्म करिब ८० हजार दर्शकले अवलोकन गरेको नेपालयले जनाएको छ ।
प्रदर्शनीमा विभिन्न सरकारी तथा नीजि विद्यालयका विद्यार्थी सहित सरकारी कार्यालयका प्रमुख सुरक्षा निकाय बुद्धिजीवि कानुनविद अधिकारवादी संचारकर्मि लगायत सर्वसाधारणको बाक्लो उपस्थिती थियो।
द्वन्द्वको पीडा झल्काएको युद्धचित्रले सबैलाई भावुक बनाएको प्रदर्शनी हेरेर बाहिरिएका बार एशोसिएसन तनहुँ अध्यक्ष विश्व बास्तोलाले बताए। ुकुनै हालतमा फेरी यस्तो अवस्था आउन दिनु हुँदैन यसका लागि राजनीतिक दलमा ईमान्दारीता हुनुपर्छु बास्तोलाले भने पीडितहरुको समस्यालाई बेलैमा सम्बोधन गरेर उनीहरुको घाउमा मलम लगाउनुपर्छ ।
लडाई सकिए पनि देशमा शान्ति आएको रहेनछ त्यसको पीडा अझै बाँकी छ भन्ने सन्देश डकुमेन्टूले दिने परिकल्पनाकार कुन्द दीक्षितले बताए । लडाईको पीडा अझै छ उनीहरुको समस्या सम्बोधन हुनुपर् यो भन्ने सन्देश यसले दिएको छु दीक्षितले भने ।
राजनीतिक दलका प्रतिनिधि पनि द्वन्द्वपीडितको अवस्था हेरेर भावुक हुन बाध्य भएको बताए । द्वन्द्व हुन आफैमा नराम्रो कुरा हो तर पनि समाज परिवर्तनका लागि आवश्यक पर्ने रहेछु माओवादी तनहुँका सेक्रेटरी जगन्नाथ खनालले भने पीडितहरुको अवस्था देख्दा कसको पो मन रुदैन र मलाई पनि त्यस्तै भयो ।
अनौपचारिक क्षेत्र सेवा केन्द्र ईन्सेक का अनुसार तनहुँमा ५ महिलासहित १८ जना अझै बेपत्ता छन्।
यसैबीच समाधान मुलक पत्रकारिता मिडियामार्फत् मेलमिलाप सम्बन्धी विषयमा हिमाल मिडियाका सह-प्रकाशक एवं वरिष्ठ पत्रकार कुन्द दीक्षितले तनहूँका पत्रकार र संघसंस्थाका प्रतिनिधिबीच अन्तरकि्रया कार्यक्रम साचालन गरिएको थियो ।